Negenveertig seconden stelt normaal gesproken niets voor in een mensenleven. Voor een zaalvoetbalkeeper kan het echter alles zijn. Manuel Kuijk kan er sinds november over meepraten. De ex-international speelde een futsal WK, maar haalde nog nooit de knock-out fase van de Futsal Champions League. De 31-jarige doelwachter had daar wel z’n zinnen op gezet. Niet voor niets gooide de gymleraar tien jaar geleden z’n handschoenen in de sloot. Om na Longo’30 en vv Mariënveld tussen de kalklijnen, full focus in de zaal uit te groeien tot de beste futsalkeeper van ons land. De ambitie van de doelverdediger van landskampioen Tigers Roermond, om met een Nederlandse club verder te komen dan de poulefases van de Champions League, belandde in een spagaat. In Roemenië was niet enkel vader Gerrit door de miraculeuze last minute uitschakeling van de Tigers flabbergasted.
“Na m’n eerste training bij LZV heb ik meteen een tock
en alle andere beschermingsmiddelen aangeschaft.”
Zus-broer-Battle
De zaal voelt altijd als thuiskomen voor Manuel. Op het veld verschijnen voelde meer als een verplichte visite. Z’n oudere zus Madelon wijst rond de eeuwwisseling als een gids de weg naar het doel. Madelon keept bij handbalvereniging Erix in geboorteplaats Lichtenvoorde. Ze brengt het keepersvirus als een ware kloon van de Amsterdamse keeperspionier, Aafje de Boer, over op haar broer. Op het trapveld achter hun ouderlijk huis zet zij de negen jaar jongere Manuel bijna dagelijks onder de lat. Zij scoort daar als een malle. De zesjarige F-keeper van Longa’30 ziet, volgepropt met tips, alle hoeken van het kleine doel. Totdat de zus-broer-battle gelijk opgaat. Tweede gangmaker Gerrit, keepend in een recreatief team van de Longa Zaalvoetbal Vereniging (LZV), zet vervolgens het futsalvirus in gang bij z’n enige zoon. De woorden futbol en sala zijn nog niet samen gekomen in de huidige internationale benaming futsal, maar Manuel gaat steevast kijken bij pa in de Hamalandhal. Dat de Ajax-fan het zal schoppen tot Futsal-international en gymleraar, zoals Juan Carlos Ceriani, de Uruguayaanse bedenker van futsal, lig rond 2000 nog niet voor de hand. Dat de zaal aan hem trekt wordt wel snel duidelijk.
OPPERSTE CONCENTRATIE ALS KEEPER VAN TIGERS ROERMOND. (FOTO PUBLICITEITSVISIE)
“Na twee jaar waren onze reflexen zo goed
dat hij met een tennisracket ging slaan.”
Manchester City van de Achterhoek
Als tienjarige gaat de huidige sportleraar van de Edese Internationale Schakel Klas (ISK) bij LZV keepen. Vier jaar later combineert hij het veld (Longa’30) en de zaal (LZV) met de Zaalvoetbalacademie van Remco van Leeuwen. Zijn bijnaam Manus is makkelijk aan te vullen met van alles. In 2010 debuteert de zestienjarige bewonderaar van futsalgoalie Stefano Mammarella, op YouTube volgt Manuel de uitgooikwaliteiten van de Italiaanse international, in de Eredivisie bij LZV. Hij hinkt daarna nog even op twee gedachten, maar hakt twee jaar later de knoop door: “Vanaf de A-junioren werd spelen in de zaal mijn passie. Als vijftienjarige speelde ik al in districtsteams van de KNVB en daarna ging het ineens snel. Na één keer Oranje Onder 19 mocht ik al meetrainen met de selectie van Oranje. Je snapt dat veldvoetbal min of meer buitenspel kwam te staan.” Toch trekt het malse gras als tegenpool van sporthalvloeren nog een keer aan hem: “Eigenlijk was ik na de A-jeugd bij Longa gestopt met veldvoetbal. Vrienden van Longa-A1 gingen als senior naar Vijfdeklasser vv Mariënveld. Zij vroegen of ik daar reservekeeper wilde worden. Na driekwart seizoen stopte Mariënvelds eerste keeper. Ik heb als vervanger het seizoen uitgespeeld. Het was een bijzondere periode. Sportjournalist Raymond Willemse van dagblad De Gelderlander noemde ons Het Manchester City van de Achterhoek, terwijl er geen cent betaald werd. We promoveerden in 2014 wel voor het eerst in de historie van de club naar de Vierde Klasse. Willemse had ons beter, gezien het out of the blue succes, Het Leicester City van de Achterhoek kunnen noemen.”
“Het is te druk met voetbal, werk en Lio,
onze zoon van anderhalf. Dan red je het thuis niet.”
Miguel Andrés Moreno
De manier waarop Manuel op z’n achttiende bij het Nederlands Futsal team terecht komt is opmerkelijk: “Ik speelde in 2018 met LZV in de Eredivisie bij FC Eindhoven. We verloren met 13-3. De volgende dag belde bondscoach Marcel Loosveld. Hij zei dat ik goed gekeept had. Ik mocht meetrainen bij Oranje.” De hartstocht voor de zaal lijdt niet onder drie jaar meetrainen en bankzitten, want de Spaanse assistent-bondscoach Miguel Andrés Moreno zet met de flair van een flamencodanser zijn doelmannen op scherp: “Toen kreeg ik pas echt zaalkeeperstraining. Hij ging in op de techniek. Wanneer een blok met je linkerbeen? Wanneer met je rechterbeen? Hoe zet je een Spaans blok met een spagaat naar de hoek? Hoe verwerk je de bal? Eén tegen één ben ik door hem sterker geworden. Miguel sloeg met een padel racket tennisballen op Ennes van Maasbommel en mij af. Na twee jaar waren onze reflexen zo goed dat hij met een tennisracket ging slaan.” Wekelijks twee maal anderhalf uur aan de bak met de huidige bondscoach levert een koddige situatie op: “Ennes en ik waren aan elkaar gewaagd. Zaten ook samen in de Eredivisie-selectie van de Amsterdamse zaalvoetbalvereniging ’t Knooppunt. Op een gegeven moment kreeg Van Maasbommel de voorkeur bij Oranje en ik bij ’t Knooppunt.”
“In de zaal ben je veel belangrijker. Het spel is dichterbij,
gaat sneller. Daarom moet je alerter zijn.”
De snelheid van castagnetten
Die rollen draaien daarna om. Kuijk keept van februari 2015 tot en met september 2024 zevenzestig interlands. De drievoudig landskampioen – ’t Knooppunt (2017), FC Eindhoven (2023), Tigers Roermond (2024) – verdedigt onze driekleur op een EK (2022) en WK (2024). Dat Kuijks keus voor de zaal terecht was, blijkt voor de viervoudig bekerwinnaar en drievoudig Super Cup winnaar wanneer hij in 2017 en 2019 wordt uitgeroepen tot beste keeper van de Eredivisie. Eén van de pieken met zo’n palmares is de interland tegen Finland op 17 april 2024. Suomi wordt na een 4-4 eindstand in de penaltyserie verslagen door een reflex met de snelheid van castagnetten. Bondscoach en leermeester Andrés Moreno voelt zich door zijn pupil Lucy in the sky with diamonds. Zo gaat Oranje voor het eerst in vierentwintig jaar weer naar een futsal WK. In Oezbekistan staat de vroegere volger van Fred Grim opnieuw z’n mannetje: “Tegen Paraquay wonnen we met 5-2 de laatste poulewedstrijd. Waardoor we doorgingen naar de laatste zestien. Ik werd man of the match. In de achtste finale was Oekraïne helaas met 3-1 te sterk. Zodoende konden we de tweede plaats van Oranje tijdens het WK1989 niet evenaren.” Het duel tegen Oekraïne is Manuels laatste als international. De inwoner van Arnhem bedankt met pijn in het keepershart voor de eer. Op amper dertigjarige leeftijd. Qua niveau en fitheid had hij honderd caps kunnen halen: “Het is te druk met voetbal, werk en Lio, onze zoon van anderhalf. Dan red je het thuis niet. Met Oranje ben je iedere twee maanden een keer op pad. Daarnaast betekent keepen bij Tigers Roermond en het Nederlands team bijna elke avond trainen of spelen. Ik wil geen vader worden die alleen op zondag aan de ontbijttafel zit.”
COACHEND KEEPEN IS BELANGRIJK IN DE ZAAL. (FOTO PUBLICITEITSVISIE)
“De teleurstelling is groot, zeker omdat we het gevoel hadden dat we de beste ploeg van de poule waren in Roemenië.”
Alerter
Met vlammende ogen legt de vroegere pupil van Edwin Susebeek bij de Gelderse Keepers School uit waarom hij keepen in de zaal zo leuk vindt: “In de zaal ben je veel belangrijker. Het spel is dichterbij, gaat sneller. Daarom moet je alerter zijn. Anders dan op het veld. Bij balverlies kunnen ze in de zaal meteen over je heen schieten, maar je moet ook vaak steekballen onderscheppen, counters eruit halen, aanvallen inleiden. Je bent meer betrokken bij het spel. Staat niet zo op een eiland. Dat ligt mij. Daar komt bij dat ik nooit goed was op het veld bij flankballen. Die hoge ballen, waar ik nog steeds moeite mee heb, kom ik in de zaal nauwelijks tegen.”
Groggy
De lenigheid van een gymdocent, die op de ALO-opleiding leert turnen, geen spagaat uit de weg gaat, is een pre om als een octopus aanvallen onschadelijk te maken in de zaal. Dat er van minder dan een meter keiharde kogels op hem afgevuurd worden, daar staat Kuijk nooit bij stil. Op 16 juni dit jaar ging de goalie groggy na een voltreffer vanaf dertig centimeter tegen z’n hoofd. Waarmee hij tijdens het derde play-off duel om de titel tegen FC Eindhoven, 6-1 winst voor de Tigers, een tegentreffer voorkwam: “Na m’n eerste training met de selectie van LZV, ik was toen veertien of vijftien, heb ik wel meteen een tock en alle andere beschermingsmiddelen aangeschaft. In de Veldhoek, de zaal waar we trainden, stond een muur vlak achter het doel. De ballen kaatsten je om de oren. In die beginperiode lag één keer m’n wenkbrauw los. Verder heb ik nooit kopzorgen gehad.” Dat de Die-hard Doelman zonder keepershandschoenen speelt, is gelet de gewoonten van het futsalkeepersgilde, niet bijzonder. Tipless handschoenen, zonder vingers, zijn ook geen optie: “Door de foamlaag kan ik de bal, die kleiner is, niet met één hand controleren. Zonder handschoenen wel. Dan worden uitgooien preciezer en een wapen in de omschakeling. Klemmen wordt moeilijker, maar dat doe je toch niet zo vaak in de zaal.”
MEEVOETBALLEN MET TIGERS ROERMOND TEGEN FC EINDHOVEN. (FOTO PUBLICITEITSVISIE)
Knock-out fase halen
Hoe kijkt de handstandspecialist van de ALO naar de toekomst nu Oranje slechts een heerlijke herinnering is? “Ik wil zo lang mogelijk blijven keepen in de zaal. Mijn droom is nu het halen van de knock-out fase van de Champions League, de achtste finales halen, geen poules meer, maar uit en thuis spelen. Vorig seizoen lukte dat bijna.” Het is een wens die dit seizoen nog haalbaarder lijkt dan vorig speeljaar voor Tigers Roermond. Eind augustus stoot de Limburgse futsalrevelatie als winnaar van poule B door naar het hoofdtoernooi. Nog één keer poulewinnaar worden. Drie duels winnen eind oktober, begin november in Galati volstaat om de laatste zestien van de Champions League te bereiken. Na het Luxemburgse FCD’03 Differdange (8-5), Roemeense Galati United (4-1), is een gelijkspel in de laatste ontmoeting tegen Araz voldoende. Toch moet de supporter van De Graafschap zijn vurige verlangen weer een jaar vooruitschuiven.
UITGOOIEN GAAT ZONDER HANDSCHOENEN PRECIEZER. (FOTO PUBLICITEITSVISIE)
Geen Benfica
De druk ligt vanwege tweemaal winst van de Tigers bij de tegenstander. Araz moet winnen. De tweede helft tegen de spijkerhard spelende ploeg uit Azerbeidzjan is meedogenloos. De Tigers staan met de rug tegen de muur door schorsingen van international Ayoub Boukhari en verdediger Faisal Mellah. En Soufian Charraoui is geblesseerd geraakt tegen Galati United. Desondanks zet een met tape aan elkaar geplakte Charraoui de Tigers in het tweede bedrijf op 2-1. Manuel Kuijk moet daarentegen snel de gelijkmaker slikken, maar redt ook verschillende keren voortreffelijk. Totdat hij uit de wedstrijd wordt geschopt. Een punter in de kruising is vervanger Bram Meijers vervolgens negenveertig seconden voor tijd te machtig: 2-3. Het lijkt eerder op een scenario voor de film Escape to Victory met Pelé dan de op naakte waarheid. Manuels droom spat onder de ogen van z’n trouwste supporter, vader Gerrit, als een neergehaalde drone uiteen: “Ja Inderdaad! De teleurstelling is groot, zeker omdat we het gevoel hadden dat we de beste ploeg van de poule waren in Roemenië. Uiteindelijk hebben schorsingen en blessures ons genekt tegen een team dat uit louter professionals bestond. Zij hebben er beter rekening mee gehouden dat je drie wedstrijden moet spelen. Zij hadden helaas de langste adem.” Het is extra slikken voor de keeper die moeiteloos vier tennisballen hoog houdt en zijn club dat Araz heeft geloot tegen Benfica. Omdat de tijd altijd stil wordt gezet bij futsal mist de Limburgse landskampioen op minder dan een minuut een historisch affiche. Geen gekkenhuis in de Roermondse Jo Gerris sporthal. Voor de Arnhemse Achterhoeker is de drijfveer om door te gaan, na een mentale spagaat in Oost-Europa, derhalve meer dan aanwezig. Dit seizoen de titel winnen wordt daarom wederom een vereiste.
(FOTO PUBLICITEITSVISIE)
